Rodzinny kapitał opiekuńczy (RKO) otrzymasz na dziecko w wieku od 12 do 35 miesiąca. Świadczenie to nie zależy od dochodu rodziny i wyniesie w sumie do 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie. RKO przysługuje na dziecko, które jest obywatelem Ukrainy i przybyło z Ukrainy do Polski w związku z działaniami wojennymi po 23 lutego 2022 r.
Kto otrzyma świadczenie?
Rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje Ci na drugie i kolejne dziecko w rodzinie, jeśli dziecko wspólnie z Tobą mieszka oraz utrzymujesz je i spełnione są łącznie następujące warunki:
- jesteś rodzicem (matką, ojcem) dziecka z Ukrainy,
- jesteś obywatelem Ukrainy albo małżonkiem obywatela Ukrainy,
- przybyłeś do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi wraz z dzieckiem po 23 lutego 2022 r. albo mieszkałeś w Polsce przed 24 lutego 2022 r., ale dziecko, na które występujesz o RKO przybyło do Polski z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi po 23 lutego 2022 r.
Rodzinny kapitał opiekuńczy otrzymasz na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie, dlatego we wniosku musisz wskazać dziecko, które jest starsze od dziecka, na które ubiegasz się o świadczenie. Jeśli dzieci urodziły się tego samego dnia, miesiąca i roku (np. bliźniaki), starszym dzieckiem w rodzinie jest dziecko, które wskażesz we wniosku.
Starszym dzieckiem w rodzinie jest:
- Twoje dziecko,
- dziecko Twojego małżonka, który jest rodzicem dziecka, na które występujesz o RKO,
- dziecko drugiego rodzica, z którym wychowujesz wspólne dziecko, na które występujesz o RKO.
Jak długo przysługuje RKO?
Rodzinny kapitał opiekuńczy możesz otrzymać od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończy 12 miesiąc do ostatniego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończy 35 miesiąc.
Jaka jest wysokość RKO?
Rodzinny kapitał opiekuńczy nie zależy od dochodu Twojej rodziny i wyniesie w sumie do 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko w rodzinie.
Możesz zdecydować, czy chcesz otrzymywać świadczenie w wysokości 500 zł przez 24 miesiące, czy w wysokości 1 000 zł przez 12 miesięcy.
Kiedy złożyć wniosek?
Możesz złożyć wniosek:
- od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko kończy 9 miesiąc,
- do końca miesiąca, w którym dziecko kończy 13 miesiąc.
Jeśli złożysz wniosek w tym okresie będzie Ci przysługiwał kapitał od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12 miesiąc do:
- ostatniego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończy 23 miesiąc – jeśli we wniosku wskazałeś, że chcesz otrzymywać kapitał po 1000 zł miesięcznie,
- ostatniego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończy 35 miesiąc – jeśli we wniosku wskazałeś, że chcesz otrzymywać kapitał po 500 zł miesięcznie.
Jeśli złożysz wniosek po miesiącu, w którym dziecko ukończy 13. miesiąc, otrzymasz pomniejszony kapitał (o 500 zł za każdy miniony miesiąc od ukończenia przez dziecko 12 miesiąca).
Gdzie i jak złożyć wniosek?
Aby otrzymać RKO musisz złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na formularzu RKO-U przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
Musisz wybrać właściwy formularz RKO-U Wniosek o rodzinny kapitał opiekuńczy na dziecko, które jest obywatelem Ukrainy i przybyło z Ukrainy do Polski w związku z działaniami wojennymi po 23 lutego 2022 r.
Co musisz zrobić, aby złożyć wniosek o RKO?
Aby złożyć wniosek (RKO-U) musisz mieć:
- polski numer identyfikacyjny PESEL: dla siebie (dla wnioskodawcy), dla dziecka, na które występujesz o RKO,
- adres e-mail,
- polski numer telefonu,
- numer rachunku bankowego w Polsce.
KROK 1 – polski numer identyfikacyjny PESEL
We wniosku o RKO musisz podać polski numer identyfikacyjny PESEL swój (wnioskodawcy), dziecka, na które składasz wniosek o RKO. Dlatego zgłoś się do dowolnego urzędu gminy, miasta lub dzielnicy w Polsce i złóż tam wniosek o PESEL. Wniosek musisz złożyć osobiście. Twoje dziecko musi być z Tobą podczas składania wniosku.
PESEL ma oznaczenie, że Ty lub Twoje dziecko przybyliście z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi.
KROK 2 – rachunek bankowy
ZUS wypłaca RKO wyłącznie na rachunek bankowy w Polsce.
Jeśli masz rachunek bankowy w Polsce, przejdź do KROKU 3.
Jeśli nie masz rachunku bankowego w Polsce, załóż go w banku.
KROK 3 – elektroniczny wniosek o RKO
Wniosek do ZUS o RKO możesz złożyć za pomocą Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS – elektronicznego systemu ZUS.
- Załóż swój profil na PUE ZUS. Potrzebujesz do tego:
- polskiego numeru telefonu lub adresu e-mail,
- polskiego numeru identyfikacyjnego PESEL.
Profil możesz założyć:
- samodzielnie przez internet (instrukcja “Rejestracja i logowanie na PUE ZUS”, plik doc 4,3mb),
- z pomocą pracownika ZUS:
- w każdej placówce ZUS,
- podczas e-wizyty w ZUS.
2. Złóż elektronicznie wniosek o RKO.
Skorzystaj z instrukcji jak złożyć wniosek o RKO przez PUE ZUS (plik doc 1,1mb).
Załączniki do wniosku
Nie musisz załączać do wniosku żadnych dokumentów, jeśli spełnione są dwa warunki:
- dziecko, na które występujesz o RKO ma nadany PESEL,
- jesteś rodzicem dziecka, które wskazałeś jako starsze dziecko w rodzinie i ma ono nadany PESEL i ma mniej niż 18 lat.
Do wniosku o RKO musisz dołączyć:
- dokument, który potwierdzi, że jesteś rodzicem starszego dziecka w rodzinie (może to być akt urodzenia dziecka albo zaświadczenie z placówki konsularnej Ukrainy) – jeśli dziecko nie ma nadanego numeru PESEL lub ma więcej niż 18 lat,
- akt urodzenia starszego dziecka i akt małżeństwa albo zaświadczenie z placówki konsularnej Ukrainy – jeśli nie jesteś rodzicem starszego dziecka w rodzinie, ale rodzicem starszego dziecka jest Twój małżonek,
- akt urodzenia starszego dziecka albo zaświadczenie z placówki konsularnej Ukrainy – jeśli nie jesteś rodzicem starszego dziecka w rodzinie, ale rodzicem starszego dziecka jest Twój partner, z którym wychowujesz dziecko, na które występujesz o RKO.
Jak dowiesz się, czy otrzymałeś RKO?
Informację w tej sprawie otrzymasz na swój profil na PUE ZUS, a także e-mailem na adres, który podasz we wniosku.
Jak wypłacimy RKO?
RKO przekażemy na numer rachunku bankowego w Polsce, który podasz we wniosku.
Gdzie otrzymasz pomoc?
W sprawie rodzinnego kapitału opiekuńczego dla obywateli Ukrainy otrzymasz pomoc:
- w każdej placówce ZUS,
- podczas e-wizyty w ZUS,
- na infolinii pod numerem telefonu 22 444 02 55 od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 – 18:00 lub za pośrednictwem e-maila wysłanego na adres ua@zus.pl.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz.U. z 2021 r. poz. 2270).
Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (poz. 583 z późn. zm.).